Dit weekend opent Abby: een nieuw, eigenzinnig museum voor beeldende kunst in Kortrijk

Dit weekend opent Abby haar deuren: een eigenzinnig museum voor beeldende kunst, dat samen met een divers netwerk van organisaties, makers en gemeenschappen en met kunst als universele taal verkent wat ons als mensen definieert en verbindt, over grenzen, generaties en culturen heen. Het museum pakt uit met een unieke kunstinstallatie van Rinus Van de Velde, de openingstentoonstelling F**klore, Reinventing Tradition met werk van o.a. Mohammed Alani & Bertille Bak en een heuse parade door de stad om de opening van Abby te vieren. 

Abby nodigt uit om anders te kijken: naar kunst en erfgoed, naar onze menselijke aard in al zijn gelaagdheid, naar wat een museum kan zijn, voor wie en door wie. Het programma is uitgesproken participatief: het publiek bepaalt mee wat er te zien en te doen is. Er is geen vaste opstelling: Abby verrast met spraakmakende tijdelijke tentoonstellingen en vernieuwende collectiepresentaties. Zo wordt Abby een gezamenlijk kunstwerk dat evolueert, exploreert en experimenteert samen met het publiek.

Abby is een open huis met vele kamers, gevestigd in de prachtig gerenoveerde Groeningeabdij in Kortrijk. De historische site werd door toparchitecten Barozzi Veiga en Tab Architects herwerkt tot een tijdloze en duurzame architecturale parel, waar volop ruimte is voor kunst, ontmoeting en verbeelding. 

De tijdelijke tentoonstellingen zullen te zien zijn in drie tentoonstellingszalen: twee gloednieuwe ondergrondse zalen en de indrukwekkende zestiende-eeuwse kapel, samen goed voor ca. 1.000 m² tentoonstellingsruimte. Elk najaar zal Abby uitpakken met een grote expo in de drie zalen (ook de openingsexpo F**klore beslaat de volledige tentoonstellingsruimte), elk voorjaar met een kleinere expo in één zaal, aangevuld met tentoonstellingen van artistieke partners. 

Het nieuwe Paviljoen en het voormalige Dormitorium vormen samen ‘de Stadsliving’, die bestaat uit een inspirerend eetcafé (Abby Café), een bijzondere Living, een participatief Salon en een creatief Atelier. De Stadsliving is elke dag open van 10 tot 22 uur. In de avonduren wordt de ruimte gedeeld met tal van organisaties en gemeenschappen, die er zelf activiteiten kunnen organiseren of bijwonen.

De Living van Abby is een unieke kunstinstallatie die echt gebruikt mag worden, een artistieke ontmoetingsplek die door kunstenaars om de twee jaar volledig wordt heringericht. Voor de eerste Living bouwde Rinus Van de Velde een woonkamerdecor tot in detail na uit karton, hout en verf. Er is een nieuwe houtskooltekening van hem te zien, en in de vitrine prijken collectiestukken uit zijn eigenzinnige selectie. Zo nodigt hij bezoekers uit om actief deel uit te maken van zijn alternatieve, verbeelde wereld. 

In het majestueuze Abby Café knipoogt de lange tafel naar het voormalige refectorium van de abdij. Het menu maakt deel uit van het programma, net zoals eten onlosmakelijk verbonden is met onze culturele identiteiten. Bezoekers komen er niet alleen samen om iets te eten of drinken, maar ook om kunst te zien die deel uitmaakt van het tentoonstellingsprogramma, of om te proeven van erfgoedverhalen van vroeger en vandaag.   

Het Salon deed vroeger dienst als slaapvertrek van de kloosterzusters. Nu is het een vrijplaats voor jong en oud om nieuwe dromen, ideeën, samenwerkingen en creatieve experimenten aan te wakkeren. Radicaal participatief, dat is waar het Salon voor staat. Het staat open voor iedereen die zelf iets wil organiseren of tonen, graag van gedachten komt wisselen over kunst en maatschappij of samen een project wil opzetten. 

“Iedereen wordt geboren als kunstenaar. De uitdaging is er één te blijven.”, zei Picasso ooit. In het Atelier, onder het tongewelf van de voormalige negentiende-eeuwse kapel, kan je je creatieve talenten aanscherpen in bijzondere workshops en spontane kunstwerksessies. 

In de historische Groeningeabdij was altijd plaats voor een moestuin met eetbare en medicinale kruiden, groenten en bloemen. Abby zet deze traditie voort en plant daarnaast via kunst nieuwe zaadjes voor schoonheid en troost, met werk van Daan Gielis, George Minne en Kris Martin. 

Op zaterdag 29 maart opent Abby Kortrijk feestelijk de deuren voor het publiek. Bezoekers kunnen vanaf 10 uur het museum verkennen, de openingsexpo F**klore, Reinventing Tradition en de Living van Rinus Van de Velde ontdekken en genieten van lekkers in Abby Café. Het openingsweekend biedt bovendien tal van extra activiteiten, waaronder performances, workshops, een DJ-set, eendjesvissen en een oliebollenkraam. 

Als kers op de taart trekt op zondag 30 maart een speelse, artistieke parade door Kortrijk, om de participatieve werking van Abby feestelijk af te trappen. Onder leiding van kunstenares Eleni Kamma en dramaturg Haider Al Timimi viert de parade de rijke diversiteit van de stad en de ontwapenende kracht van kunst. De parade vertrekt om 17 uur aan de Voorstraat en komt rond 19 uur aan in het Begijnhofpark, vóór Abby.

Na de afbraak van het voormalige museum 1302 werd in oktober 2022 het startschot gegeven voor de bouwwerken van museum Abby op de site van de Groeningeabdij. Toenmalig schepen van cultuur Axel Ronse, die trekker was van Abby, kon 9,5 miljoen euro aan Vlaamse subsidies binnenhalen. De stad ontving daarenboven een erfgoedpremie van de Vlaamse overheid van 156.390 euro en een schenking van de Vrienden voor Vitrine van 100.000 euro. Deze financieringen werden opgenomen in de totale investering van 18,8 miljoen euro (incl. btw).