Nieuw centrum voor eerstelijnszorg Lijn 1 opent de deuren

Met Lijn 1 opent in De Bildings op de wijk Drie Hofsteden een nieuw centrum voor eerstelijnszorg. Lijn 1 is een wetenschappelijk onderbouwd pilootproject met steun van de Vlaamse overheid. Het vertrekt vanuit een unieke samenwerking tussen zorgverstrekkers en onze sociale dienstverlening. Verschillende disciplines komen er samen onder één dak, zoals sociaal werkers, een mondhygiënist, een psycholoog, ergotherapeuten en straatverpleegkundigen. Lijn 1 zal ook als meldpunt functioneren voor huisartsen die geconfronteerd worden met hulpvragen van sociale en administratieve aard. Samen willen we werk maken van een goede basiszorg op maat van elke buurt. Het project leeft nu al: meer dan 300 buurtbewoners en partners uit de zorg- en welzijnssector kwamen naar de opening op zaterdagavond.

Lijn 1 is een antwoord op verschillende aanbevelingen uit een wetenschappelijke studie van de Universiteit Gent. De UGent onderzocht de toegankelijkheid van de eerstelijnszorg in Kortrijk. Eerstelijnszorg is de lokale basiszorg waar je zonder verwijzing van een arts beroep kan op doen. Uit de studie bleek onder meer dat er in Kortrijk nog een relatief ruim aanbod aan hulpverlening is maar dat het erg versnipperd is. Zo zijn er in Kortrijk opvallend weinig multidisciplinaire praktijken. Zo'n praktijk laat toe om nauw samen te werken tussen verschillende (para)medische beroepen. De studie beveelt ook aan om in een rechtstreekse lijn te voorzien tussen de zorgsector en de welzijnssector want vaak hebben kwetsbare patiënten ook sociale en administratieve hulpvragen.

De Vlaamse projectoproep "brede eerstelijnspraktijken" kwam als geroepen. Het Agentschap Zorg en Gezondheid voorziet subsidies voor de oprichting van praktijken met meerdere eerstelijnsdisciplines in gebieden met een tekort aan eerstelijnszorg. De samenwerking tussen gezondheidszorg en welzijnsaanbod wordt beschouwd als een meerwaarde, net als de samenwerking tussen privaat en publiek zorgaanbod.

Kortrijk diende een sterk dossier in dat aan al die zaken voldoet en haalde de subsidies binnen. Dit geld werd geïnvesteerd in de inrichting van een praktijk onderaan De Bildings, waar de stad het gelijkvloers van het zogenaamde bamboegebouw huurt van woonmaatschappij SW+. De keuze voor deze site lag voor de hand: in de studie van UGent wordt de wijk Drie Hofsteden genoemd als een kwetsbare wijk en er is al een wijkcentrum en wijkteam aanwezig. Lijn 1 is er voor de buurt maar zal voor heel Kortrijk en alle deelgemeenten een nauwere samenwerking tussen zorg en welzijn mogelijk maken.

Lijn 1 is een groepspraktijk waar je kan langsgaan voor ondersteuning, advies, therapie, behandeling of begeleiding door verschillende hulpverleners. Samen werken we aan een gemeenschappelijk zorgbeleid waarbij de patiënt centraal staat. De praktijk is breed toegankelijk, dit wil zeggen dat iedereen welkom is, ongeacht leeftijd, afkomst, achtergrond of (gender)identiteit. Via de website kan je zien welke paramedici aanwezig zijn en welke diensten ze aanbieden. Je kan bij elke teamlid online een afspraak inboeken. Uiteraard kan dit ook via telefonisch contact met de persoon waarbij je graag wil langsgaan of via het onthaal. Je betaalt per prestatie of per afspraak bij de hulpverlener. Indien de zorg kan terugbetaald worden via het derdebetalerssyteem dan wordt dit toegepast.

Lijn 1 wordt geen huisartsenpraktijk. We werken wel nauw samen met alle huisartsen die wensen deel uit te maken van het netwerk rond Lijn 1. Bij de opstart zullen in Lijn 1 al zeven disciplines aanwezig zijn:

- De maatschappelijk werkers, ergotherapeuten en woonzorgverleners van het wijkteam.

- Een mondhygiëniste zal inzetten op preventie en screening rond mondzorg. De studie van UGent gaf immers aan dat hier in Kortrijk nood aan is. Zij zal begeleid worden door tandartsen onder coördinatie van tandarts op rust Rikky Veys. Er worden ook preventieve acties met scholen uit Kortrijk uitgewerkt.

- De straatverpleegkundigen en straatpsychologe die reeds actief zijn binnen het project "Van straat tot zorg" krijgen hier een extra uitvalsbasis voor verzorging en begeleiding van dak- en thuislozen. De stad voorziet een overbruggingskrediet van 67.000 euro voor 2025 zodat deze hulpverlening kan blijven bestaan in afwachting van structurele financiering door de hogere overheid.

- Eerstelijnspsychologen van het Netwerk Geestelijke Gezondheid PsyZuid. Ook hier signaleerde de UGent een duidelijke nood in Kortrijk.

- Een medisch pedicure.

Een aantal kabinetten kunnen gehuurd worden door zelfstandige zorgverstrekkers, aan marktconforme tarieven. Zo kan het aanbod nog verder uitbreiden, er is reeds concrete interesse. We komen hiermee ook tegemoet aan een andere aanbeveling van de UGent: het vinden van geschikte praktijkruimtes voor zorgverstrekkers faciliteren.

Binnen Lijn 1 werkt het team nauw samen. Door overleg met elkaar krijgt elke cliënt zorg op maat. Stel dat je omwille van een moeilijke periode problemen ervaart met jouw budget, dan kan je terecht bij onze maatschappelijk werkers. Indien jouw maatschappelijk werker merkt dat je hierbij veel stress ervaart, kan hij, met jouw goedkeuring, samenwerken met de psycholoog en reeds voldoende informatie geven waardoor je sneller een juiste behandeling krijgt. We gaan voor een zorgmodel waarbij zorgverleners en cliënten direct en zonder onnodige tussenstappen met elkaar in contact staan. Dit zorgt voor snellere, efficiëntere en persoonlijkere zorg, doordat er minder schakels zijn tussen diagnose en behandeling.

Lijn 1 vertrekt vanuit een sterke en unieke samenwerking. Het lokale bestuur zorgt voor de praktijkruimte en de personele omkadering met een projectleider en onthaalmedewerker en de aanwerving van een mondhygïenist. Het Wijkteam Kortrijk Zuid schakelt zich in in de werking van Lijn 1 en ook vanuit Zorg Kortrijk wordt er ondersteund. We werken heel nauw samen met de huisartsen van de Veemarkt en het Verbond Vlaamse Tandartsen Kortrijk. Voor het zorgaanbod in Lijn 1 kunnen we rekenen op de medewerking van CAW Zuid-West-Vlaanderen, Netwerk Geestelijke Gezondheid PsyZuid en De Brug. Ook de Eerstelijnszone Kortrijk-Kuurne-Harelbeke en AZ Groeninge ondersteunen het project.

Lijn 1 is ook de naam van een nieuw meldpunt voor alle Kortrijkse huisartsen. We voorzien in een rechtstreekse lijn met de sociale en welzijnswerkers. Huisartsen waarbij hun patiënten naast medische zorgen ook sociale problemen ervaren kunnen met goedkeuring van hun patiënt deze vragen doorgeven. Zo moeten ze zelf niet op zoek naar de juiste dienstverlening. Lijn 1, in nauwe samenwerking met het Wijkgericht Sociaal Werk en CAW, pikt deze vragen op en gaat hiermee aan de slag. De huisartsen krijgen hier steeds feedback voor terug. Op deze manier hopen we de werkdruk voor onze huisartsen enigszins te verlichten.

Omgekeerd kan ook het sociaal werk de link leggen met de eerstelijnszorg.

Voorbeeld 1: een huisarts merkt bij een alleenstaande, bejaarde patiënt dat er een gemis is aan regelmatige gezonde voeding. Lijn 1 wordt ingeschakeld en zorgt ervoor dat er enkele keren per week een gezonde en volledige maaltijd door Zorg Kortrijk aan huis wordt gebracht.

Voorbeeld 2: het wijkgericht sociaal werk ziet mensen die toch eens naar de dokter of tandarts moeten maar die, om welke reden dan ook, niet gaan. Via Lijn 1 worden die mensen begeleid naar de nodige medische zorg.

Lijn 1 paalt aan het buurtcafé van De Bildings en bevindt zich in dezelfde plint van het bamboegebouw, op het gelijkvloers. De praktijk omvat 8 praktijkruimtes en één vergaderzaal of praktijkruimte voor 10 personen.

Verhuurder SW+, met wie we een uitstekende samenwerking hebben voor de inrichting van Lijn 1, maakte de ruimtes klaar voor verhuring (vloeren, basis nutsvoorzieningen, ....). De stad investeerde in alle zaken die specifiek nodig zijn voor de praktijk (extra muren, extra sanitair, aansluiting tandartsstoel, ...) en dit voor een bedrag van ongeveer 350.000 euro. Hiervoor kunnen we rekenen op een Vlaamse subsidie van 250.000 euro, de stad investeert zelf 100.000 euro en zorgt voor de nodige personele omkadering.

Meer info: www.kortrijk.be/lijn1