Kortrijk verdient een nieuw, modern en voor iedereen toegankelijk station

Vandaag (13 april) maakte Europa Nostra haar shortlist 2023 bekend van de zeven meest bedreigde erfgoedlocaties. Op die lijst staat ook het stationsgebouw van Kortrijk. Naar aanleiding van die bekendmaking vragen de stad en de NMBS aandacht voor volgende argumenten in het debat.

De tijd dat het station gewoon een lokettenzaal was aan de sporen, is al lang voorbij. Een modern station moet aan heel wat mobiliteitseisen voldoen. Het belangrijkste punt is dat de verschillende vervoersmodi (voetganger, fiets, bus, trein, auto) goed op elkaar afgestemd zijn. Hierbij moeten de reiziger zo vlot mogelijk de overstap kunnen maken tussen bus en trein of van de ondergrondse parking of fietsenstalling naar het station. Alles moet perfect op elkaar afgestemd zijn. De kennis die we vandaag in 2023 hebben over het afstemmen van al die vervoersmodi op elkaar is helemaal anders dan deze in 1956 toen het huidige station werd gebouwd, alleen daar al zijn er tal van verbeteringen mogelijk.

Een vlotte toegankelijkheid van het station is cruciaal. Zowel voor kinderen, ouderen, reizigers met buggy’s of koffers en personen met een handicap. Maar die toegankelijkheid is vandaag ontoereikend. Zo heeft een rolstoelgebruiker geluk als hij van spoor 1 kan vertrekken. Wie moet vertrekken van een ander spoor moet er fysiek over geplaatst worden. Daarnaast is er ook nood aan bijkomende fietsenstallingen, een fietsherstelpunt en andere nieuwe diensten (afhaalpunten voor pakjes, winkels, horeca ...).

Alle deelproblemen kunnen apart opgelost worden, maar de combinatie van alles kan niet kwalitatief uitgevoerd worden met het bestaande volume van het stationsgebouw. Bovendien is het station het sluitstuk van het Masterplan dat zijn oorsprong heeft in 2010. De werken die sinds 2019 al in volle uitvoering zijn, zijn daar integraal op afgestemd. Zoals bijvoorbeeld de ondergrondse parking. Daarin is nu zelfs al een deel van de helling voor de toekomstige fietsenstalling en fietsverbinding onder het station voorzien. Ook de voetgangersverbindingen tussen de parking en het station houden hier al rekening mee. Je kan het stationsgebouw niet als een los element zien, alle delen hangen aan elkaar. De onderdoorgang en de luifel vormen de kers op de taart van het station.

De stad Kortrijk begrijpt het engagement van Europa Nostra en VVIA en hun algemene inzet rond erfgoed.

Ook als stad proberen wij dagdagelijks verstandig om te springen met ons verleden, maar wel zonder dat dit ten koste gaat van de toekomst. Het station en alle verbindingen die daar van uitgaan vormt het mobiliteitshart van een stad en moet afgestemd zijn op de hedendaagse noden van de duizenden gebruikers die er elke dag gebruik van maken. Kortrijk verdient een nieuw, modern en voor iedereen toegankelijk station. 

Het oude station verdwijnt ook niet helemaal. De kunstwerken - het beeldhouwwerk op de voorgevel en het bas-reliëf in de lokettenzaal - integreren we in het ontwerp van het nieuwe station. De huidige toestand van het station zal goed geregistreerd en gedocumenteerd worden. Dit met de nodige aandacht voor Pierre Pauwels, de architect van het station.

We hopen dat we met bovenstaande argumenten ons standpunt kunnen duiden en dat ook minister Diependaele deze argumenten meeneemt in zijn beoordeling van de aanvraag van VVIA om het station als monument te klasseren.