Kortrijk is goed voor jonge inwoners: stad ontvangt voor tweede keer Label Kindvriendelijke Stad

Vandaag, maandag 14 november, ontvangt Kortrijk voor de tweede keer het Label Kindvriendelijke Stad uit handen van Vlaams minister van Jeugd Benjamin Dalle en Bataljong, het expertennetwerk voor lokaal kinderen en jongerenbeleid. Zo komt Kortrijk, dat het label sinds 2016 draagt en nu herbevestiging krijgt, in een rij van 9 Vlaamse steden en gemeenten die erin slagen hun engagement te verlengen. De jury, een vertegenwoordiging van het Kinderrechtencommissariaat, de Gezinsbond, UNICEF België, Kenniscentrum Kinderrechten, VVSG en andere expertenorganisaties, werd overtuigd door de doorgedreven aanpak van Kortrijk. Niet voor niets opent het bestuursakkoord 2018-2024 met het statement dat een stad die goed is voor kinderen goed is voor iedereen. Het beleidsplan Kortrijk Kinderrijk zet die ambitie om in projecten en concrete acties.

Het succesrecept van het beleidsplan Kortrijk Kinderrijk heeft 5 speerpunten. Hieronder een greep uit de acties die de jury konden overtuigen:

Jong Kortrijk Spreekt is het eerste - en misschien ook wel het belangrijkste - speerpunt van Kortrijk Kinderrijk. Een programma binnen het programma: een rode draad doorheen het verhaal die terugkomt in alle vier andere speerpunten. Elk project dat deel uitmaakt van het programma is geïnitieerd of voeden we gaandeweg met input vanuit jonge inwoners zelf. Het is een basisreflex die we bij opstart tekens opnieuw maken: “Waar binnen het proces betrekken we jonge inwoners?”

De programmaregisseur staat in voor de uitvoering van het beleidsplan Kortrijk Kinderrijk en zorgt dat kinderen en jongeren in alle beleidsacties van de stad betrokken worden. Zo is het beleidplan geen eilandwerk, maar een samenwerking tussen alle stadsdiensten en lokale partners.

Samenwerking, zeker als het gaat om de (her)inrichting van de openbare ruimte. Als dagelijkse gebruikers kennen kinderen en jongeren hun straat en hun buurt het best. We betrekken hen dus nauw bij het vorm geven, inrichten en invullen van die publieke ruimte. 

Zo zetten we in 2019 een interessant experiment op bij het onthardingsproject Groeningelaan. Een parking in het centrum van de stad maakt er plaats voor een nieuw park voor de buurt waar kinderen van de nabijgelegen basisschool Sint-Jozef en de bewoners van het woonzorgcentrum de belangrijkste gebruikers zullen zijn. Gedurende twee jaar gebruikte de basisschool de publieke ruimte als speelplaats. In die periode experimenteerde de school en de stad met verschillende tijdelijke invullingen. Door de input van de kinderen speelt het definitieve ontwerp nu in op de noden en wensen van jong én oud. Dit soort experimenten maakt inwoners mede-eigenaars van projecten wat hen stimuleert om verantwoordelijkheid te nemen tijdens maar ook na het ontwerpproces, eens de nieuwe plek effectief in gebruik is.  

We geloven ook in slim en duurzaam ruimtegebruik. Daarom ondersteunen en moedigen we scholen aan om hun speelplaatsen te vergroenen en open te stellen voor de buurt.

Bewegingsvrijheid -of het zich zelfstandig van de ene naar de andere plek verplaatsen- is cruciaal in de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Daarom stelt het speelruimteplan dat elk kind in een straal van 400 meter van zijn thuis veilig en kwalitatief moet kunnen spelen. Veilig betekent dat drukke straten vermeden kunnen worden op de weg van huis naar de speelzone.

Voor elke nieuwe ontmoetingsplek die de stad inricht, krijgen jonge inwoners een stem en bepalen ze mee wat de context en de invulling van de nieuwe ruimte kan zijn. Gaat het bijvoorbeeld om de veilige omgeving van een school, worden kinderen en jongeren samen met hun ouders, de omwonenden en de schoolmedewerkers als eersten betrokken. We geloven ook in slim en duurzaam ruimtegebruik. Daarom ondersteunen en moedigen we scholen aan om hun speelplaatsen te vergroenen en open te stellen voor de buurt.

We dagen jonge inwoners uit om de beste versie van zichzelf te worden, ook tijdens de vrije tijd. Vrije tijd biedt heel wat kansen om je eigen vaardigheden en talenten te ontdekken en verder te ontwikkelen. Soms hebben we de neiging om een dikke streep te trekken tussen onderwijs en vrije tijd. Nochtans zijn ze beiden een dagelijkse realiteit van kinderen en jongeren en is er weinig reden om die niet naadloos in elkaar te laten overvloeien als we vertrekken vanuit talentgericht werken. Zo worden onderwijs- en vrijetijdsorganisaties 'partners in crime'.

Daarom neemt het actieplan 'Jong Kortrijks Talent' talentontdekking als positief uitgangspunt om fenomenen zoals vroegtijdig schoolverlaten of een foute studiekeuze terug te dringen. Via projecten zoals Tajo (Talentatelier voor jongeren) prikkelen we interesses van kinderen van jongs af door ze in contact te brengen met rolmodellen en gepassioneerde professionals. Ook leerkrachten, coaches, kinderopvangbegeleiders en ouders die dagelijks in contact komen met jonge inwoners zien we als potentiële talentenfluisteraars. Daarom bieden we gratis opleiding aan om deze methodiek onder de knie te krijgen.

‘Oe ist? Jong Kortrijk over Corona’, de laagdrempelige bevragingen bij kinderen en jongeren tijdens de covid-pandemie, zijn deze beleidsperiode het typevoorbeeld van de Kortrijkse aanpak.

Zoals overal was de pandemie een gamechanger. Ons onderzoek toonde aan dat het mentale en sociale welzijn van kinderen en jongeren stevig onder druk stond en werd dus terecht een speerpunt van het lokale beleid. De bevragingen bestonden uit korte maar concrete vragen en peilden naar het mentaal welzijn. Maar het was meer dan een bevraging, de aanpak gaf de 3.116 respondenten de mogelijkheid om zelf acties voor te stellen die de pandemieperiode voor hen draaglijker maakten, een belangrijke maatstaf om nieuw en gericht beleid te ontwikkelen door de stad en partnerorganisaties zoals de Kortrijkse scholen en (mentale) welzijnsorganisaties. Recent nog lanceerden we het proeftraject 'verbindend schoolklimaat' waarbij leerlingen en het schoolteam samen experimenten kunnen opzetten die inzetten op meer onderlinge verbinding.

Om de twee jaar reikt een jury het label uit aan de steden en gemeenten die aantonen dat ze een lange termijn ambitie hebben om te werken aan de kindvriendelijkheid van hun beleid. Het label erkent steden en gemeenten die streven naar de realisatie van alle rechten van het kind zoals omschreven in het Kinderrechtenverdrag.

Een kindvriendelijke stad of gemeente heeft een breed draagvlak om op lange termijn te werken aan kindvriendelijkheid, zet de participatie van kinderen en jongeren centraal, baseert haar beleid op een analyse van alle beleidsdomeinen met raakvlakken met de leefwereld van kinderen en jongeren, gaat in interactie met andere belanghebbenden en zorgt voor een strategische verankering van haar keuze voor een kindvriendelijk beleid.

Meer info op de website van kindvriendelijke steden en gemeenten.