Kortrijk lanceert zoekloket om gemakkelijker graven te vinden

Een graf vinden op een begraafplaats is niet altijd evident. Om bezoekers te helpen, lanceert Stad Kortrijk in samenwerking met Leiedal een 'zerkenzoeker'. Het digitaal zoekloket toont gegevens van overledenen en de locatie van graven, urnekelders en columbaria. Sint-Jan, de grootste begraafplaats van Kortrijk, is als eerste aan de beurt. Daarnaast maakt de stad werk van urnebossen en wordt de sterrenweide op Sint-Jan heringericht.

Wie een tijdje niet naar een begraafplaats ging, vindt niet altijd even gemakkelijk het graf dat hij zoekt. Ook nieuwe graven zijn soms moeilijk te vinden. Bezoekers in Kortrijk die hulp nodig hebben, kunnen terecht bij de beheerders van de begraafplaatsen of de dienst Burgerzaken. Maar dat brengt niet enkel extra administratie met zich mee. Ook als de beheerders of dienst niet bereikbaar zijn, zoeken bezoekers langer naar een graf.

Om hen beter te helpen, lanceert Stad Kortrijk in samenwerking met intercommunale Leiedal een digitaal zoekloket. Het is een online toepassing waarmee op een eenvoudige manier namen en overlijdensdata van overledenen kunnen worden opgezocht. Op een kaart, die kan worden uitgeprint, staan de locaties van de graven, urnekelders en columbaria. De 'zerkenzoeker' is thuis raadpleegbaar via de website https://begraafplaatsen.kortrijk.be. Op de begraafplaatsen zelf zullen borden staan met een QR-code die gelinkt is aan de zerkenzoeker.

Het uitrollen van het zoekloket gebeurt stapsgewijs. Sint-Jan, met 6,9 hectare de grootste begraafplaats van Kortrijk, was als eerste aan de beurt. De eerste begraving vond er plaats in 1888. Ondertussen zijn er ongeveer 6.000 graven, 130 columbaria, 250 urnenkelders en gebeurden er al 1.068 asverstrooiingen. Naast de klassieke begravingen met een kist en asverstrooiingen heeft Sint-Jan ook bovengrondse nissen voor urnen en een urnekelders. Na Sint-Jan volgt in het voorjaar van 2023 de begraafplaats Hoog Kortrijk. Daarna worden ook de begraafplaatsen in de deelgemeenten in de zerkenzoeker opgenomen.

De realisatie van het digitale zoekloket was een huzarenstukje. Er werd een geografisch plan van de begraafplaats opgemaakt met een up-to-date koppeling naar de database van de overledenen. Elke dag worden de gegevens van de overlijdens van de stad naar Leiedal geëxporteerd. Dat gebeurt nadat de data eerst correct zijn gefilterd. Zo worden enkel actieve concessies doorgestuurd en geen gevoelige data.

Een à twee keer per jaar komt er een nieuwe versie van de kaarten. Via de toepassing kan worden gezocht op de voornaam en de familienaam van een overledene, het jaartal van overlijden en op de kaart zelf. In de toekomst zal het ook mogelijk zijn om informatie te vinden over zerken met erfgoed- en kunstwaarde. De implementatie van het zoekloket kostte 4.551,56 euro. De jaarlijkse onderhoudskost is 1.487 euro (jaarlijks indexeerbaar).

De stad maakt verder ook werk van de realisatie van een urnenbos op de begraafplaats Sint-Jan. Zo'n urnenbos is een stukje natuur op de begraafplaats waar urnen kunnen begraven worden en is een alternatief voor het columbarium of de strooiweide. De urnen zijn biologisch afbreekbaar. Dit maakt de impact op de natuur kleiner. Het begraven in een urnenbos gebeurt anoniem, maar aan de ingang van het urnenbos komt wel een plaats met naamplaatjes. Tussen januari en april 2023 starten de inrichtingswerken met de aanplant van bomen, struiken en een wandelpad in halfverharding. Er komt ook een passende afscheidsruimte waar tot 50 personen hun overledene(n) kunnen herdenken. De opening is voorzien eind mei 2023. Ook op andere begraafplaatsen zoals Bellegem, Rollegem, Heule en Kooigem zal de stad op termijn urnenbossen aanleggen.

Ook het kinderpark en de sterrenweide op de begraafplaats Sint-Jan krijgen een herinrichting. De stad liet zich hiervoor adviseren door de vrijwilligers van het Koesterhuis. Er komt een afgebakende zone met laaggroeiende fruitbomen en struiken en een passend nieuw monument. In een eerste fase verwijderen we het bestaand monument, voeren we de groenaanleg uit en pakken we de paden aan. Het concept is van de hand van kunsthistorica Annemie Havermans en landschapsarchitecte-kunsthistorica Ann Voets.

Kunsthistorica Annemie Havermans en landschapsarchitecte-kunsthistorica Ann Voets zijn ondertussen klaar met de inventarisatie van graftekens en waardebepaling van de begraafplaats Sint-Jan. Uit deze studie werd een visie opgemaakt die de beeldkwaliteit van de begraafplaats zal versterken. Een eerste stap volgt in 2023 met het vervangen van de asfaltpaden door halfverharding. Dit zal een grote invloed hebben op de beeldkwaliteit zonder in te boeten aan toegankelijkheid. Daarna volgt de groenaanplanting en is er een mogelijkheid om met waterpartijen de beleving en rust te versterken. De stad zal binnenkort een aanvraag indienen tot bescherming bij Erfgoed Vlaanderen om de begraafplaats te laten erkennen als erfgoed waardoor we historisch of cultureel belangrijke graftekens, muren, ... in stand kunnen houden en ontsluiten voor bezoekers, geïnteresseerden, geschiedkundige kringen, ... .