Open Monumentendag in Kortrijk

Op zondag 12 september is het Open Monumentendag. Dan gooien honderden erfgoedsites in Vlaanderen gratis de deuren open. Ook Kortrijk en de regio Zuid-West-Vlaanderen pakken uit met een verrassend programma. Zo is er 'The Territorial Lab' in Broeltoren Zuid met een pop-up tentoonstelling over de vele historische eilandjes in Zuid-West-Vlaanderen. Denk aan omwalde sites, hofsteden en landhuizen. Een aantal van die sites kan je vervolgens al fietsend ontdekken in Menen, Zwevegem, Kortrijk, Harelbeke en Waregem.

Deze historische eilanden zijn in feite waterburchten: nederzettingen in de regio West-Vlaanderen die door een gracht omgeven zijn. In de late middeleeuwen vormden zij een netwerk van meer dan 500 sites die zich uitstrekten van de stedelijke centra tot het platteland in de hele regio, langs de waterscheidingen. Tegenwoordig zijn veel van deze ruimtes omgevormd tot sociale katalysatoren met verschillende bestemmingen: educatie, recreatie, cultuur, milieu…

De pop-up tentoonstelling 'The Territorial Lab' in de Kortrijkse Broeltoren Zuid biedt via een interactieve kaart meer info over de vele historische eilandjes in Zuid-West-Vlaanderen. Ook de Designers in Residence 2020 zijn er aanwezig. Zij geven graag uitleg over hun onderzoek. Je krijgt er ook een handige fietskaart die je op weg zet naar een aantal interessante locaties. Zo fiets je van eiland naar eiland. Sommige zijn immers uitzonderlijk toegankelijk tijdens Open Monumentendag, zoals:

- Goed te Brasseye, één van de oudste en meeste imposante boerderijen van Bellegem

- Heerlijkheid van Heule, een hofstede met een kleinschalig biologisch landbouwproject

- Kapel Onze-Lieve-Vrouw ten Spiegele, een voormalige wagenschuur die in 1976 een wijkkapel werd

- Goed te Couckx, een omwalde hoeve die in 2019 een kinderboerderij werd

- Goed te Cattebeke, een historische hoeve waar je de pop-up zomerbar Bar Botaniek vindt

- Hoeve Leiedal, een hoeve in Bissegem die vandaag volledig ingesteld is op activiteiten met paarden. Personen met een handicap kunnen er op Open Monumentendag van een huifkarrentochtje genieten. Gezien de beperkte capaciteit is snel inschrijven voor de gratis huifkartochten nodig. Reservatie voor de huifkartochten kan via:

Ticketshop Kortrijk - Registreer bezoek

Maak kennis met het landbouwerfgoed en landelijke landschappen rond Kortrijk. Onze regio is in relatief korte tijd verstedelijkt. Hoe hebben landbouw- en veeteeltbedrijven overleefd en zich aangepast? Voor welke dwingende keuzes worden ze geplaatst en welke vooruitzichten biedt de toekomst hen? Een verhaal van verdwijnende open ruimte, schaalvergroting versus inperking, dringende noden versus duurzaamheid…Gidsenplus biedt twee fietstochten aan: één ten zuiden van Kortrijk en één ten noorden. Beide tochten vertrekken zowel om 10 uur als om 14 uur aan Toerisme Kortrijk in het Begijnhofpark in Kortrijk. Reservatie is nodig via:

Ticketshop Kortrijk - Registreer bezoek

1) Achter de muren van een slotklooster

Bezoek het slotklooster van de Karmelietessen (Grote Kring 4, Kortrijk), waar de laatste zusters zojuist de deur achter zich dichttrokken. De vzw Charisma, die het erfgoed van de kloosters in de regio Kortrijk wil bewaren om het door te geven aan toekomstige generaties, laat je uitzonderlijk kennis maken met het klooster van de Karmel. Opgeleide gidsen nemen je op zondag 12 (en 19 september) mee door het klooster en vertellen over het spirituele en dagelijkse leven van de zusters. Dit verhaal wordt geïllustreerd met foto’s en objecten.

Reservatie is nodig via:

Ticketshop Kortrijk - Registreer bezoek

2) Sint-Brixiuskerk Marke en omgeving

Jean Baptiste Bethune (1821-1894) drukte zijn stempel op het dorpscentrum van Marke. Hij tekende de plannen voor de kerk in 1893. Na zijn dood in 1894 zorgde de Kortrijkse architect Jules Carette ervoor dat het ontwerp werd uitgevoerd. Het interieur, in neogotische stijl, werd bijna volledig door de familie de Bethune geschonken. De inzegening gebeurde op 15 mei 1902 door mgr. Felix de Bethune. Daarnaast verrezen in de dorpskern enkele neogotische gebouwen, zoals een pastorie, onderpastorie, maar ook woonhuizen. Een 'kopie van Vivenkapelle' als het ware... Dit alles uitzonderlijk te bezoeken op zondag 12 september, tussen 12 en 18 uur.

3) Video-installatie over inclusie in Sint-Maartenskerk

(D)EFFECT. I just came to look at the garden. Deze video toont een dansvoorstelling waarin mensen met een vanzelfsprekende gelijkwaardigheid een dans uitvoeren. De centrale vraag is: hoe kijken we naar iemand anders of naar iemand die anders is, naar iemand die kwetsbaar is? Een video-installatie die ontstaan is uit een inclusieve samenwerking van verschillende mensen en organisaties: choreografe Lisi Estaras, de dansers Fernando Agustín Amado, Nora Coussement, Eline Denolf, Frédéric Deschamps, Bente Respens, video kunstenaar Francis Vanhoutte, contrabassist Ariel Eberstein, vzw Wit.h, Paserelle vzw, Groep UbuntuX8K, Kunstwerkplaats De Zandberg en Platform K.

4) Onument

Op de begraafplaats Hoog Kortrijk (Ambassadeur Baertlaan, Kortrijk) vind je een onument. Onumenten willen letterlijk een plaats geven aan gemeenschappelijke en individuele verlieservaringen. Onumenten zijn plaatsen waar we verbinding kunnen voelen, samenhorigheid en troost. Ze nodigen uit tot het organiseren van momenten, evenementen, rituelen, die stil of luid, klein of groots, samen of alleen kunnen worden beleefd.

Alle activiteiten van Open Monumentendag staan gepland op zondag 12 september, telkens van 10 tot 18 uur tenzij anders vermeld. Het aantal deelnemers kan beperkt zijn, wachttijden zijn mogelijk. 

Meer info: Toerisme Kortrijk, Begijnhofpark - 056 27 78 40

Lees meer op kortrijk.be/omd

Het volledig regionaal programma vind je op openmonumentendag.leiedal.be

Beleef OMD in zo'n 180 gemeenten in Vlaanderen: openmonumentendag.be