Stadsmonitor 2020: Kortrijk is een gelukkige, fiere en zorgzame stad

9 op de 10 inwoners woont graag in Kortrijk en Kortrijkzanen zijn ook steeds fierder op hun stad (75%). Dat blijkt uit de Stadsmonitor 2020 van de Vlaamse overheid. In deze 7de editie van de Stadsmonitor wordt de leefbaarheid van de 13 centrumsteden in kaart gebracht aan de hand van tien thema’s: cultuur en vrije tijd, onderwijs en vorming, ondernemen en werken, wonen en woonomgeving, mobiliteit, natuur, milieu en energie, zorg en gezondheid, armoede en overheid. De bevraging vond plaats tussen september en november 2020. Zo'n 40% van de 1.840 aangeschreven Kortrijkzanen gaven hun mening. We lijsten de meest opvallende cijfers op.

85% van de Kortrijkzanen voelt zich gelukkig. In de Vlaamse centrumsteden voelen enkel Bruggelingen zich gelukkiger. Zelfs in deze moeilijke periode tonen onze inwoners hun grote weerbaarheid. Ook wat het subjectieve gezondheidsgevoel betreft staan we met 78% (een stijging van 4%) bovenaan de lijst, samen met Leuven. De Kortrijkzaan is ook fier op zijn stad. Tegen de trend van de meeste centrumsteden in, stijgt de fierheid van de Kortrijkzaan al sinds 2008, tot 75% op vandaag.

Uit de bevraging blijkt dat Kortrijk sterke buurten heeft, met betrokken en zorgzame inwoners. Op vlak van buurtbetrokkenheid zitten we in de top 3 van de centrumsteden en boven het Vlaamse gemiddelde. We hebben de meeste intensieve contacten met onze buren (30%) en 49% van onze inwoners vindt dat er een sterk sociaal weefsel is. We scoren daar trouwens sterk bovengemiddeld op alle criteria. Ook wat betreft consultatie, informatie en participatie van onze inwoners zitten we steevast bij de besten van de klas.

90% van de Kortrijkzanen woont graag in onze stad, een stijging van 4% ten opzichte van 2017. Kortrijk blijft ook de goedkoopste centrumstad om een woning te kopen of om een woning te huren. Voor appartementen zitten we rond het gemiddelde. Onze inwoners zetten steeds meer in op energiezuinig wonen (van 57% in 2017 naar 77%) en op energierecuperatie (van 54% naar 64%). Enkel inwoners van Roeselare installeren meer zonnepanelen. Kortrijk blijft koploper op vlak van residentiële ouderenzorg. Per 100 inwoners hebben we de meeste plaatsen in een woonzorgcentrum en enkel Antwerpen heeft in verhouding meer assistentiewoningen.

We krijgen een goed tot uitstekend rapport wat voorzieningen en activiteiten voor kinderen en jongeren betreft. Kortrijk scoort bovengemiddeld goed wat het aanbod van jongerenvoorzieningen, uitgaangelegenheden, veilige speelplekken betreft. Wat het aanbod aan activiteiten voor kinderen (58%) en jongeren (50%) betreft, behoort Kortrijk tot de top 3 en zien we een sterke stijging van inwoners die vinden dat er voldoende aanbod is (+ 14% en +9%). Ook wat geschikte plekken voor de opgroeiende jeugd betreft, behoort Kortrijk tot de top 3, 62% vindt dat er voldoende plekken zijn, een stijging met 10%.

Slechts 8% van de bevraagde Kortrijkzanen geeft aan soms te maken te hebben met betalingsproblemen. Daarmee heeft Kortrijk opnieuw het laagste aandeel inwoners met betalingsmoeilijkheden. Het gemiddelde van de centrumsteden is 13%. Het aantal personen met een betalingsachterstand in Kortrijk blijft dalen sinds 2013. Dit heeft ongetwijfeld te maken met het uitgebreide pakket aan sociale tegemoetkomingen die in onze stad werden uitgebouwd. 16% van de Kortrijkzanen besteedt meer dan 30% van het inkomen aan huisvesting. Samen met Roeselare is dat het laagste percentage van alle centrumsteden.

Ook wat subjectieve armoede betreft scoorde Kortrijk al laag en blijven de cijfers dalen: 2% van de Kortrijkzanen geeft aan het heel erg moeilijk te hebben om rond te komen met hun maandelijks beschikbaar inkomen. 10% geeft aan het moeilijk hebben om rond te komen. De stadsmonitor bevat ook tal van indicatoren vanuit de hogere overheid. Hier merken we dat er op vlak van armoede in Kortrijk een lichte verbetering is over de verschillende indicatoren heen. Ten aanzien van de andere centrumsteden scoren we hier eerder gemiddeld, we mogen dus niet op onze lauweren rusten.

Nergens is de tevredenheid over ouderenvoorzieningen zo groot als in Kortrijk: 81% is tevreden, 73% geeft aan dat er voldoende zorgvoorzieningen zijn voor ouderen in de stad. Uit de stadsmonitor blijkt ook dat we in Kortrijk een sterk uitgebouwd netwerk van lokale dienstencentra hebben. Kortrijkzanen zijn bovengemiddeld tevreden over de kinderopvang in Kortrijk (met 4% gestegen tot 68%).

Al sinds de start van de metingen in 2006 is Kortrijk koploper op vlak van ondernemersgraad. En ook dat is ook in deze stadsmonitor niet anders. De jobratio (aantal arbeidsplaatsen per 100 inwoners van de actieve bevolkingsgroep) van 124,4 is het derde hoogste.

Kortrijk is zijn positie als onderwijsstad ook meer en meer aan het versterken. Niet enkel op vlak van studenten - Kortrijk telt intussen meer dan 15.000 studenten en is daarmee de grootste studentenstad van West-Vlaanderen - maar ook in het basis en secundair onderwijs stijgen de leerlingenaantallen. Bovendien scoort Kortrijk nog steeds heel goed op vlak van kleuterparticipatie, een belangrijke hefboom voor een succesvolle onderwijscarrière. Die cijfers weerspiegelen zich in de tevredenheid: 92% van de Kortrijkzanen is tevreden over de onderwijsinstellingen in onze stad!

Kortrijk heeft nog steeds de meeste sportinfrastructuur per 1000 inwoners, met 4,24 zelfs hoger dan in 2017. 71% van onze inwoners is dan ook tevreden met het aantal sportvoorzieningen in eigen stad, goed voor een top 3 plaats onder de centrumsteden. Samen met Leuven hebben we de meeste inwoners die onze zweminfrastructuur gebruiken.

Op vlak van cultuur is een duidelijke opmars aan de gang: Kortrijk nestelt zich in de subtop en is de beste na de klassieke kunststeden. De Kortrijkzaan is meer dan gemiddeld tevreden over de voorzieningen en het cultuuraanbod en houdt ervan om evenementen in de eigen stad te bezoeken. Dat cultuur leeft in Kortrijk, wordt ook bewezen in het deeltijds kunstonderwijs waar Kortrijk de sterkste evolutie kent op vlak van leerlingen. In de afgelopen drie jaar steeg het leerlingenaantal met maar liefst 40%.

54% van onze inwoners is tevreden over de autovrije en autoluwe zones, 58% is tevreden over de fietsinfrastructuur. Telkens sterk boven het gemiddelde van zowel de centrumsteden als het Vlaams Gewest. Kortrijkzanen blijven gehecht aan hun auto, maar vinden toch ook steeds meer de (elektrische) fiets of gaan te voet. Voor korte afstanden zijn we zelfs de sterkste stijger, met 11% meer verplaatsingen te voet (van 60 naar 71%) en met de fiets (van 42 naar 53%). 74% is tevreden over het aanbod van het openbaar vervoer. Toch zien we dat het duurzaam verplaatsingsgedrag met 10% stijgt.

We merken ook dat we goed scoren omtrent het veilig fietsen in schoolomgevingen. We zetten dan ook volop in op investeringen om schoolomgevingen veiliger te maken, in het bijzonder voor de zwakke en jonge weggebruiker.

Kortrijk scoort boven het gemiddelde voor zowel de tevredenheid over voldoende groen in de buurt als over het zicht op groen vanuit de woning. 71% van de bevraagden geeft aan tevreden te zijn met de aanwezige natuur- en groenvoorzieningen. Dat is onder het gemiddelde en geeft aan dat Kortrijkzanen net als het stadsbestuur nog meer natuur en groen wil zien verschijnen én dat we het bestaande groen nog beter bekend moeten maken. We blijven met het stadsbestuur hard inzetten op het verder realiseren van de extra 100 hectare natuur en bos om onze historische achterstand op vlak natuur verder in te halen.

81% van de Kortrijkzanen is tevreden over de netheid van het stadscentrum. Helaas verliezen we onze eerste plaats op vlak van tevredenheid over huisvuilvoorzieningen. De bevraging van de stadsmonitor vond plaats tussen september en november 2020, op een moment dat de Kortrijkzanen geconfronteerd werden met een aantal veranderingen (prijsstijging van de restafvalzakken, reorganisatie en betalend worden van de recyclageparken...) Die verandering hadden vele inwoners van kortrijk nog niet verteerd en de tevredenheid daalt zo naar 66%. We blijven inzetten op communicatie en flankerend beleid en werken hard om het vertrouwen te herstellen. Wel is er een sterk dalende tendens in de hoeveelheid restafval per inwoner.

De Kortrijkzaan voelt zich veilig in zijn buurt en ervaart weinig buurthinder. Zwerfvuil is, conform de algemene tendens in Vlaanderen, veruit het grootste buurtprobleem (32% wordt ermee geconfronteerd). 49% van de Kortrijkzanen heeft veel vertrouwen in de lokale politie, een stijging met 4%.

Kortrijk evolueert in sneltempo naar een moderne organisatie. Dat het stadhuis intussen op afspraak werkt en er steeds meer wordt ingezet op online afspraken maken of documenten verkrijgen, wordt duidelijk geapprecieerd door de inwoner: in geen enkele stad is de tevredenheid op vlak van digitale dienstverlening groter. Tot slot stellen we vast dat het algemeen vertrouwen in het stadsbestuur zijn stijgende lijn voortzet naar 37%, net boven het gemiddelde van de centrumsteden.